ทุททุภายชาดก ชาดกว่าด้วยกระต่ายตื่นตูม

เจ้ากระต่ายตัวหนึ่งมีความคิดที่ว่าหากแผ่นดินเกิดถล่มขึ้นมาตนควรจะทำอย่างไรดี จู่ ๆ ผลมะตูมลูกหนึ่งก็หล่นจากต้นตกใส่บนหลังคาใบตาลอันเป็นรังของเจ้ากระต่ายเข้าเต็มเปา เสียงดังจากการตกกระทบบวกกับความคิดจดจ่อของมันสร้างความตื่นตระหนกตกใจให้กับเจ้ากระต่ายเป็นยิ่งนัก มันเลยวิ่งหนีสุดชีวิต ทำให้บรรดาสัตว์ป่าทั้งหลายแตกตื่นพากันวิ่งตามๆ กันไปจนเกือบจะตกจากหน้าผาที่สูงชัน

สกุณาชาดก ชาดกว่าด้วยที่พึ่งให้โทษ

ในกาลก่อนพระภิกษุเมื่อออกบวชแล้ว ต่างก็มีวิธีในการแสวงธรรมต่างกันออกไป บ้างก็ศึกษาพระธรรมในพระอาราม บ้างก็ในป่าใหญ่ ดังเช่นภิกษุบวชใหม่รูปหนึ่งได้เลือกออกไปปฏิบัติธรรมในป่าแห่งหนึ่ง เมื่อเข้าฤดูแล้งป่าที่เคยชุ่มชื่นก็แห้งแล้งร้อนระอุ เมื่อกิ่งไม้ใบไม้เสียดสีกันมากๆ ก็เกิดเป็นเปลวไฟลุกไหม้ลามมาถึงบรรณศาลาของภิกษุ เมื่อไฟมอดลงบรรณศาลาของภิกษุก็เหลือแต่ซากเถ้าถ่าน ภิกษุจนปัญญาที่จะสร้างศาลาใหม่ได้ จึงออกจากป่าไปขอความช่วยเหลือจากชาวบ้าน

รุหกชาดก ชาดกว่าด้วยรุหกะปุโรหิต

ปุโรหิตได้นำเอาเครื่องม้าต้นมาสวมใส่ร่างกายของตนเองตามคำยุยงของภรรยา ผู้คนต่างพากันขบขัน แต่ก็แสร้งชมด้วยความเกรงใจ ปุโรหิต​ปลาบปลื้มกับคำชื่นชมนั้นได้ไม่เท่าไหร่​ เมื่อเดินผ่านพระพักตร์​พระเจ้าพาราณสี​ ความเป็นจริงก็ปรากฏ​ให้รู้

กาลัณฑุกชาดก ชาดกว่าด้วยมารยาทส่อสกุล

กฏาหกผู้เป็นบุตรของทาสในเรือนพาราณสีเศรษฐี เขาได้แอบหนีไปพักอาศัยอยู่กับปัจจันตเศรษฐีแถบชนบทโดยการโกหกว่าตนเองเป็นบุตรของพาราณสีเศรษฐี จนปัจจันตเศรษฐีไว้วางยกลูกสาวของตนให้เป็นภรรยาของชายหนุ่ม

สีหจัมมชาดก ชาดกว่าด้วยลาห่มหนังสิงโต

พ่อค้าเจ้าเล่ห์เอาหนังสิงโตที่ตัวเองเก็บไว้ขายให้คหบดีอีกเมืองหนึ่งมาคลุมตัวลาของตน แล้วนำลาไปปล่อยไว้ในนาข้าวสาลีของชาวบ้าน ส่วนตนก็เดินทางไปขายของตามปกติ

โทษภัยของการพนัน

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงทางแห่งความเสื่อมไว้ 6 ประการ หรือที่เรียกว่า อบายมุข 6 คือปากทางแห่งความเสื่อม ทางแห่งความพินาศ เหตุย่อยยับแห่งโภคทรัพย์ ได้แก่ ดื่มน้ำเมา เที่ยวกลางคืน เที่ยวดูการละเล่น เล่นการพนัน คบคนชั่วเป็นมิตรเเละเกียจคร้านการทำงาน การพนันเป็นหนึ่งใน 6 ข้อ ที่ไม่ว่าบุคคลใดติดเเล้วจะทำให้ชีวิตตกต่ำ หาความเจริญรุ่งเรืองไม่ได้ มีคำกล่าวไว้ว่า โจรปล้น10ครั้ง ยังไม่เท่าไฟไหม้ 1 ครั้ง ไฟไหม้ 10 ครั้ง ยังไม่เท่าผีพนันเข้าสิง เพราะโจรปล้นหรือไฟไหม้อย่างมากเเค่หมดเนื้อหมดตัวเเต่ยังมีที่ดินเหลืออยู่ ทว่าถ้าติดการพนันจนโงหัวไม่ขึ้นเเล้วเเม้เเต่ที่ดิน หรือเเม้กระทั่งชีวิตของตนเองอาจจะรักษาไว้ไม่ได้ การพนันหมายถึง การเล่นชนิดหนึ่ง เพื่อเอาเงินหรือสิ่งของที่มีค่าอื่นๆด้วยการเสี่ยงโชค โดยการทำนาย หรือคาดเดาผลที่เกิดขึ้นในอนาคต

วิบากกรรมปาณาติบาต

สรรพชีวิตไม่ว่าจะเป็นคนหรือสัตว์ เมื่อเกิดมามีชีวิตอยู่บนโลกใบนี้แล้ว ย่อมมีความรักตัว กลัวเจ็บ กลัวตาย ด้วยกันทั้งสิ้น พูดได้ว่า ไม่มีใครเลยที่จะไม่กลัวตาย ไม่ต้องพูดถึงใครที่ไหนอื่นให้ไกลไป ดูแต่ตัวของเราเถิด เมื่อนึกถึงความตายขึ้นมาคราวใด ก็ให้รู้สึกหวั่นใจขึ้นมาคราวนั้น ที่เรากลัวตายนั้น ก็เพราะเหตุว่า เราไม่อยากพลัดพรากจากบุคคลและทรัพย์สมบัติอันเป็นที่รัก อีกทั้งกลัวเพราะไม่รู้ว่า เมื่อตายไปแล้ว จะต้องไปเจอกับอะไร ทุกข์ยากมากแค่ไหน

โทษภัยของการลักขโมย ผิดศีลข้อที่ 2

สภาพสังคมที่วุ่นวายในปัจจุบัน ทุกชีวิตแทบจะมีลมหายใจอยู่บนเส้นทางแห่งการแก่งแย่ง แข่งขัน ช่วงชิง ขวักไขว่ เสาะแสวงหาสิ่งที่ตนปรารถนามาครอบครอง แต่ทว่า การได้สิ่งเหล่านั้นมาด้วยความโลภ อยากได้มาเป็นของๆ ตนโดยมิชอบธรรมแล้วนั้น ไม่ว่าจะเป็นวิธีการใดวิธีการหนึ่ง ซึ่งถือว่าเป็นการลักขโมยซึ่งเป็นการผิดศีล 5 ข้อที่ 2 คือมีเจตนาจะขโมยสิ่งของที่เจ้าของมิได้ให้มาเป็นของตนได้สำเร็จ

สัพพาทาฐิชาดก ชาดกว่าด้วยผู้มีบริวารมากเป็นใหญ่ได้

ปุโรหิตผู้หนึ่งของพระเจ้าพรหมทัตได้ฝึกซ้อมสาธยายมนต์ที่ชื่อว่า ปฐวีวิชัยมนต์ ปรากฎว่ามีสุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งแอบได้ยินและสามารถจดจำมนต์นั้นได้ และคิดการใหญ่โดยได้ยกกองทัพสัตว์เดรัจฉานหมายทำการรบกับพระเจ้าพาราณสีหวังจะแย่งชิงราชบัลลังค์

ลิตตชาดก ชาดกว่าด้วยลูกสกาอาบยาพิษ

นักเลงสกาเมื่อจนมุมก็ใช้แผนเดิม เอาลูกสกาเข้าปากแล้วแกล้งปัดกระดานจนพลิกคว่ำ ลูกสกาหล่นลงบนพื้นกระจัดกระจาย “ อ้าว ลูกสกาหายไปไหนตัวหนึ่งเนี่ย ช่วยกันหาหน่อย อ้าวตายล่ะ มือเผลอไปโดนกระดานเข้า ตาย ตาย ตาย จำไม่ได้แล้วสิ ว่าตัวเล่นอยู่ตรงไหนบ้าง ” ชาวบ้านต่างรู้ว่านั้นเป็นแผนของนักเลงสกาที่ไม่ยอมแพ้ลูกเศรษฐี แต่ก็ไม่สามารถทำอะไรได้